“Trek op tijd aan de bel als je mantelzorger bent”

Je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. De onzichtbare helden van de zorg. Zoals Janine van Soest en de andere 20% van de jongeren in Nederland die mantelzorg verlenen. Dat betekent dat ze thuis zorgen voor een huisgenoot die ernstig ziek, gehandicapt, verslaafd, in de war of depressief is. Janine van Soest geeft tips hoe je die zorg en je eigen leven kunt organiseren.

Leestijd: 3 min.

Toen Janine van Soest (23) in 2020 in het examenjaar zat van de opleiding Verzorgende IG bij ROC Nijmegen, kreeg haar vader een nier van haar moeder. Janine nam 13 weken de volledige zorg op zich voor beide ouders die thuis herstelden van de operatie. Haar jongere broer kan haar door een hartafwijking niet met alles helpen. Door complicaties na de niertransplantatie bij haar vader en doordat hij corona kreeg, duurde de zorg voor haar ouders 1,5 jaar. “Zorg goed voor jezelf. Vraag aan familie, vrienden en bekenden om de zorg even van je over te nemen. Dat is mijn tip voor mantelzorgers die ik graag zelf had willen horen.”

Tip 1. Probeer tijd vrij te maken voor jezelf
“Neem iedere dag een paar uur voor jezelf. Dat is heel erg belangrijk, want dat geeft je lucht en energie om je zorgtaken vol te houden. Mijn wandelingen met de hond waren dat momentje voor mij. Achteraf gezien was dat te weinig. Wekenlang van vijf uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds bezig zijn met zorgen, schoonmaken, koken en je schoolwerk zonder echt uit te kunnen rusten, is zwaar. Dus gun jezelf een moment om te doen wat jij leuk vindt.”

Tip 2. Maak een schema voor overzicht
“Voor mijn ouders en ook voor mezelf maakte ik een schema wat ik die dag ging doen. Dat gaf me in het begin houvast, totdat pap naar de IC moest vanwege complicaties. Toen liet ik het schema los omdat er zoveel onverwachte dingen gebeurden die ik niet kon inplannen. Hoe minder complex de zorg is die je moet geven, des te beter kun je je vasthouden aan je schema.”

Tip 3. Laat school en stage weten dat je mantelzorger bent
“Op mijn stage waren mijn collega’s en stagebegeleider heel begripvol en flexibel. Omdat we geen thuiszorg kregen, mocht ik de uren voor de verzorging van mijn ouders noteren als stage-uren omdat de mantelzorg mijn stage in de weg zat. Ook de school bood hulp aan, maar op dat moment wist ik nog niet wat ik nodig had. Ik heb veel gesprekken gehad met mijn mentor omdat ik dacht dat ik de opleiding niet ging halen. Hoe ik het gedaan heb, weet ik nog steeds niet, maar ik haalde mijn diploma en kon verder gaan met de opleiding Verpleegkundige; iets wat ik heel graag wilde.”

Tip 4. Trek op tijd aan de bel om hulp te vragen
“Met papa op de IC en mama die helemaal in paniek was, moest ik in mijn eentje pittige beslissingen nemen. Er waren wel mensen die vroegen hoe het ging thuis, maar niet actief hulp aanboden. Misschien omdat ik een masker droeg om niet te laten zien hoe zwaar het was. Daardoor heb ik me echt alleen gevoeld. Dat zou ik nu zeker anders doen. Sinds september heb ik hulp van een psycholoog. Die leert mij om duidelijk mijn grenzen aan te geven. Ook naar mijn ouders toe. Omdat ik in de zorg werk, kloppen ze makkelijk bij mij aan voor advies. Ik woon nu zelfstandig waardoor er meer afstand is. Ik blijf betrokken, maar denk ook aan mezelf.”

Ben jij ook mantelzorger? Op de website van mantelzorg.nl vind je meer informatie. Je kunt ook de Mantelzorglijn bellen op 030-760 60 55 of mailen naar mantelzorglijn@mantelzorg.nl.